Londyn to piękne miasto. Można tu przyjechać z biurem podróży, odwiedzić pracującą rodzinę bądź przyjaciół czy skorzystać z tanich linii lotniczych i niedrogich hosteli na miejscu. Ale co zrobić gdy Londyn już zwiedzimy? Możliwości jest wiele. Oto jedna z nich. W sam raz na jednodniową wycieczkę.
Windsor
Z centrum Londynu do zamku Windsor jest około 35 kilometrów. Ten jeden z najbardziej znanych brytyjskich zamków należy do rodziny królewskiej. Królowa Elżbieta II spędza tutaj często weekendy, choć narzeka na hałas samolotów z pobliskiego lotniska Heathrow. Zarzuca się też zamkowi, jak i miasteczku, że architektonicznie nie prezentują nic nadzwyczajnego. Wszystko jest ładne, zadbane, ale takich miejsc w Wielkiej Brytanii jest całe mnóstwo. Może to i prawda, ale Windsor odegrał ogromne znaczenie w historii Anglii i Wielkiej Brytanii. A pretendentów do tego miana już tak wielu nie ma.
Zamek jest rezydencją królów angielskich od 1110 roku. Zbudowany został na wzgórzu w sąsiedztwie rzeki Tamizy w latach 1070-1086, potem wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany. Uchodzi za największy zamieszkany zamek świata. Malkontenci twierdzą, iż wręcz przytłacza swoją kamienną bryłą. Warto jednak odwiedzić miejsce, gdzie od blisko tysiąca lat dzieje się historia Wielkiej Brytanii, Europy i świata.
Budowla ma 800m długości i 19 baszt. Wewnątrz murów obronnych są place i dziedzińce, a także ogrody. Jeden z piękniejszych ogrodów i widoków na zamek znajduje się od strony wschodniej. W centralnym punkcie góruje okrągła wieża – The Round Tower. Zbudowano ją za czasów króla Anglii Henryka II Plantageneta w XII wieku.
Poniżej nie sposób przegapić okazałej kaplicy św. Jerzego. Jej obecny późnogotycki wygląd zawdzięczamy królowi Edwardowi IV, który panował w II poł. XV wieku. W podziemiach są liczne grobowce, w niektórych pochowani zostali królowie. Nie koronowano ich tutaj, ponieważ miejscem koronacji jest londyńskie Opactwo Westminsterskie. Za to kaplica była świadkiem na przestrzeni wieków wielu ślubów w aktualnie panującej rodzinie królewskiej. Tutaj też nadaje się uroczyście jeden z najstarszych orderów na świecie – Order Podwiązki – najwyższe cywilne i wojskowe odznaczenie w Wielkiej Brytanii. Przyznawane jest od 1348 roku. Starszy jest tylko papieski Order Chrystusa. Ten kto otrzymuje order staje się Rycerzem Podwiązki i może posługiwać się tytułem szlacheckim „Sir”.
W Windsorze są prywatne apartamenty królowej niedostępne dla zwiedzających, ale niektóre pałacowe komnaty można zobaczyć. Pełne przepychu, cennych obrazów, broni i pamiątek militarnych. Część mieszkalną zamku chronią grube mury obronne z basztami i bramami, a bezpieczeństwa pilnuje Straż Królewska (Queen`s Guard). Znana przede wszystkim ze swoich czerwonych mundurów i wysokich czapek z niedźwiedziego futra.
Jeżeli ktoś nie lubi zamków, to pod miastem znajduje się Legoland (w zimie nieczynny). W tym parku rozrywki zbudowano karuzele, zjeżdżalnie i wiele miniatur londyńskich oraz brytyjskich charakterystycznych budowli. Jest tylko pytanie, czy można zobaczyć wszystkie jego ponad 50 atrakcji i jednocześnie tego samego dnia odwiedzić kolejne cele niniejszej wycieczki: Oxford i Stonehenge? To co najmniej wątpliwe.
Oxford
Jeśli nie udało się odbyć spaceru nad Tamizą w Londynie albo w Windsorze, kolejna okazja czeka w Oxfordzie, oddalonym o niecałe 70 kilometrów od zamku i około 90 kilometrów od brytyjskiej stolicy. Rzeka, która w Londynie jest szeroka i poddana dodatkowo kilkumetrowym pływom morskim, za rogatkami miasta znacznie maleje. A w Oxfordzie jest już nieduża acz ciągle żeglowna, z progami wodnymi i śluzami. Jednakże Oxford słynnie przede wszystkim z najstarszego uniwersytetu świata. Chociaż to bardzo nieścisłe określenie, które wprowadza w błąd. W cywilizacji zachodniej jest bowiem drugim najstarszym uniwersytetem, po Bolońskim. Francuzi twierdzą, że wcześniej też powstał Uniwersytet Paryski. Bez wątpienia Uniwersytet Oxfordzki jest najstarszy w świecie anglojęzycznym. Jako datę powstania przyjmuje się 1167 rok, choć są źródła, że być może było to nawet około 100 lat wcześniej. Stąd nieraz formułowana wersja o najstarszym uniwersytecie. Nie można jednak pominąć faktu, iż w świecie arabskim uniwersytety funkcjonowały już w IX wieku naszej ery. Ponadto w starożytności, jak i we wczesnym średniowieczu, także w Europie, funkcjonowały szkoły, które w swoich czasach miały rangę dzisiejszych uniwersytetów.
Oxford odwiedzają co roku miliony turystów. Tyle samo co Kraków, mimo że jest od niego mniejszy pięciokrotnie. Stosunkowo niedawno zyskał nową atrakcję. Był bowiem jednym z miejsc, gdzie kręcono filmy o Harrym Potterze, stanowiące ekranizację książek J.K. Rowling. Rozreklamowały one Oxford ponownie. Wielu turystów przyjeżdża tutaj tylko z tego względu. A przecież Oxford był planem także dla innych filmów, wskazując przykładowo „Jutro nie umiera nigdy” (seria o Jamesie Bondzie), „102 Dalmatyńczyki” czy „X-Men: Pierwsza klasa”.
Serię o młodym czarodzieju Harrym Potterze kręcono w budynkach Uniwersytetu Oxfordzkiego. Słynna sala z filmów, gdzie odbywały się uroczystości z suto zastawionymi stołami znajduje się w Christ Church na terenie New College zbudowanego w 1546r. przez Henryka VIII Tudora. The Great Hall – bo tak się nazywa, na filmie robi wrażenie ogromnej sali. W rzeczywistości jest dużo mniejsza. Sceny kręcono również przed wejściem do sali, gdzie są przepięknie zdobione sklepienia i w pobliskich krużgankach, liczących sobie nawet do 1000 lat. Inną cenną budowlą Oxfordu jest biblioteka Bodleian z XV i XVI wieku. Tu też znajdowała się biblioteka Hogwartu, w której uczył się Potter. A przed teatrem Sheldonian z XVII wieku na chodniku, na jednym niewielkim jego fragmencie, można zauważyć wygrawerowaną błyskawicę. Dokładnie taki sam znak jak blizna na czole Harry`ego Pottera, którą zawdzięcza swojemu wrogowi – Lordowi Valdemortowi.
Nie mniej, Oxford jest atrakcyjnym miastem i bez historii o Harrym Potterze. Pełny eklektycznych budynków. Ulic i uliczek idealnych do spacerów. Przyjemnie jest usiąść w jednej z kafejek. Poczuć klimat starego uniwersyteckiego miasta. Być może przy okazji minie nas przyszły premier Wielkiej Brytanii, prezydent jakiegoś kraju, laureat Nagrody Nobla, pisarz, poeta czy nawet święty albo kardynał. Od setek lat bowiem uniwersytecki Oxford przyciąga wielu wybitnych studentów.
W Oxfordzie również miłośnicy malarstwa nie będą się nudzić. W muzeach uniwersyteckich są dzieła: Rafaela, Rubensa, Michała Anioła, Renoira, Rembrandta, Leonarda da Vinci, van Dycka. W uniwersyteckich bibliotekach także znajdują się skarby, jak pierwszy opublikowany zbiór dzieł Szekspira (tzw. pierwsze folio), Magna Carta czyli Wielka Karta Swobód z 1215 roku. Pierwsze wydanie Biblii Gutenberga czy odręczne notatki Newtona. Ponadto to właśnie w Oxfordzie studiowali tak wybitni pisarze jak C.S. Lewis autor choćby „Opowieści z Narnii”, J.R.R. Tolkien autor m.in. „Władcy Pierścieni”, „Hobbita” i „Historii Śródziemna” oraz wybitny powieściopisarz Oscar Wilde.
Po zakończeniu wędrówki pośród pięknej architektury warto usiąść w jednym z licznych zadbanych parków. A że miasto nie jest duże, to w większość miejsc dotrzemy pieszo albo wypożyczonym rowerem.
Stonehenge
Z Oxfordu do Stonehenge jest około 100km. Ten słynny megalityczny krąg znajduje się w południowej Anglii koło miasta Salisbury. Z gwarnego, pełnego turystów i studentów Oxfordu, przeniesiemy się na angielską prowincję. Niewysokie wzgórza, dużo zieleni i w końcu jest. Grupa ustawionych w charakterystyczny sposób skalnych głazów (megalitów) w kształcie kręgu w urokliwej wiejskiej scenerii. Niby nic a robi wrażenie. Zwłaszcza, że najstarsze fragmenty kręgu datowane są na około 3000 lat p.n.e. (epoka neolitu). Najmłodsze na 1600 lat p.n.e. (epoka brązu). Wiadomo jednak dokładnie, że to miejsce już 3100 lat p.n.e. było używane jako swoista świątynia. Świadczą o tym odkryte tu grobowce. Sanktuarium Stonehenge było prawdopodobnie miejscem kultu słońca i księżyca. Mogło też pełnić funkcje astronomiczne. Krąg stracił na znaczeniu około 1500 roku p.n.e.
Jest to typowy kromlech, czyli krąg zbudowany z pionowych kamieni. Otoczony wałami ziemnymi. Kolejne kręgi kamieni budowano nawet w kilkusetletnich odstępach. Badania wykazały, że kamieni było 80. Do czasów dzisiejszych zachowało się tylko 47. Zbudowane są z różnorodnych skał. W większości zostały ociosane. Wewnątrz kamiennego kręgu jest głaz o nazwie Altar. Jest to fragment ołtarza, obecnie przewrócony. A w zewnętrznym i wewnętrznym kręgu znajdziemy trylity. Zbudowane są one z trzech głazów. Na dwóch pionowych położony został trzeci poziomy. Jedne tworzą swoiste bramy, przez które można przejść. W innych przypadkach głazy pionowe zostały postawione tak blisko siebie, że istnieje między nimi tylko niewielka przerwa. W każdym przypadku zwieńczeniem jest poziomy potężny głaz. Z kolei na początku alei prowadzącej do Stonehenge, w niedużej odległości od kręgu, stoi samotny pionowy kamień, nazwany Heelstone.
Ten słynny megalityczny krąg jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ze względu na nieduże rozmiary do zwiedzenia wystarczy niecała godzina. Natomiast przy dobrej pogodzie wschód lub zachód słońca z panoramą megalitycznych głazów robi niesamowite wrażenie.
Stonehenge położone jest około 150km od Londynu i około 13km od centrum niedużego miasta Salisbury. W tym ostatnim największą atrakcją jest katedra zbudowana w latach 1220-1320. Najbliższą większą miejscowością jest Amesbury, położone 3 kilometry od kręgu.
W sąsiedztwie megalitów znajduje się parking, punkt obsługi turystów ze sklepem, barem i toaletami. Także kasy gdzie kupimy bilety. W rejon kręgów prowadzi przejście podziemne pod lokalną drogą. Powrót samochodem lub autobusem do Londynu zajmuje około 2 godziny.
Kilka informacji praktycznych
Jak zrealizować wycieczkę? Najlepiej samochodem, który bez problemu wynajmiemy w Londynie. Równie dobrym pomysłem jest wykupić wycieczkę w jednym z biur podróży. Wtedy nie tylko zyskamy przewodnika, ale będziemy mogli się wyłącznie skupić na zwiedzaniu. Na upartego można też komunikacją publiczną. W tym ostatnim wypadku jednak będziemy musieli mądrze rozwiązać to logistycznie. W zależności czy chcielibyśmy zobaczyć wschód czy zachód słońca w Stonehenge musimy podjąć decyzję od którego miejsca zaczynamy. Przy czym jeśli ktoś chciałby wejść pomiędzy głazy Stonehenge, musi wykupić ją w biurze, które posiada stosowne zezwolenie. Takie zwiedzanie możliwe jest tylko przed otwarciem dla publiczności Stonehenge i po zamknięciu. A więc podczas wschodu lub zachodu słońca. I jeszcze jedna rzecz. Nawet wtedy nie można dotykać głazów, czego pilnują strażnicy. Koszt wycieczki Windsor-Oxford-Stonehenge z biurem podróży, to zazwyczaj od 50 do 100 funtów brytyjskich (z Londynu). Warto poszukać promocji, bo one pozwalają na oszczędności. Cena obejmuje transport, przewodnika i bilety wstępu. Wycieczki w okolicach 80-100 funtów zazwyczaj oferują prywatne zwiedzanie Stonehenge z wejściem do kręgu. W pozostałych przypadkach pozostaje podziwianie z pewnej odległości zgodnie z wytyczoną ścieżką. Promocji najlepiej szukać w internecie wpisując nazwy konkretnych biur jeśli je znamy lub słowa-klucze dotyczące wycieczki. Także bilet do Legolandu taniej kupimy przez internet niż na miejscu. Należy jednak pamiętać, że obiekt ten jest zamknięty od listopada do 15 marca. Również bilety na komunikację publiczną po najlepszych cenach kupimy za pośrednictwem internetu. Do Windsoru, Oxfordu i Salisbury położonego 13km od Stonehenge można dojechać pociągiem z Londynu. Istnieje też komunikacja autokarowa. Z Salisbury do Stonehenge kursują kilka-kilkanaście razy dziennie, w zależności od pory roku, autobusy wycieczkowe (w sezonie zazwyczaj w godzinach 10:00-19:00).
- Na zdjęciach:
- 1) Zamek Windsor, The Norman Gate przed wejście do Górnego Zamku, na zdjęciu Straż Królewska (Queen`s Guard),
- 2) Zamek Windsor, The Quadrangle, Górny Zamek,
- 3) Zamek Windsor Kaplica św. Jerzego,
- 4) Oxford, Bridge of Sighs,
- 5) Oxford, The Great Hall w Christ Church na terenie New College, także jadalnia w Harrym Potterze,
- 6) Oxford, blizna Harry`ego Pottera (błyskawica) przy Teatrze Sheldonian,
- 7) Oxford, New College,
- 8) Krąg megalityczny Stonehenge niedaleko Salisbury,
- 9) Stonehenge.
Error
